Kigali, de hoofdstad van Rwanda, ligt in het midden van het land en strekt zich uit over veel, groene heuvels. Het voelt absoluut niet aan als een grote stad, maar als kleine dorpjes die aan elkaar gegroeid zijn, met veel ruimte en groen ertussen, en met veel uitzichten vanaf de verschillende heuvels. Daarbij komt dat Rwanda heel erg schoon en opgeruimd is. Men gebruikt geen plastic zakjes, gooit geen rommel op de grond, en er zijn zelfs stoepen naast veel wegen. Een erg prettig stad om enige dagen in te verblijven.

Via via hadden we een uitnodiging gekregen van Sam & Amy, twee Britten die in Kigali wonen en werken, om bij hen te logeren. Niet alleen waren dit erg leuke mensen waar we leuke gesprekken mee hadden, ze hadden ook een heel relaxed en ruim huis, waar we een eigen kamer en badkamer hadden. En ze hadden een wasmachine die we konden gebruiken. Eindelijk weer een machine om de was te doen! 🙂

Naar de kerk

Op zondagochtend gingen we met Sam & Amy mee naar hun kerk, een engelstalige kerk met veel lokale en ook wat internationale mensen: een positieve ervaring. De dienst was erg gestructureerd (precies 1,5 uur), maar het blijft natuurlijk Afrika als er opeens grote rookwolken uit het keyboard komen en deze met spoed afgevoerd wordt (terwijl het zingen gewoon door gaat) 😉

Kigali Genocide Memorial

’s Middags zijn we naar de Genocide Memorial geweest.

Veel “toeristische attracties” in Rwanda gaan over de genocide van 1994 (hoewel ze vooral voor de lokale bevolking zijn, ter herinnering); plaatsen waar massaal Tutsi’s en gematigde Hutu’s zijn geslacht, gedenktekens, kerken. Het Genocide Memorial in Kigali is een museum waar het verhaal van de genocide in 1994 wordt verteld: de aanloop die al vóór de Rwandese onafhankelijkheid van België in 1962 begint, de verschrikkelijke gebeurtenissen in de 100 dagen vanaf de avond van 6 april 1994 tot de bevrijding half juli, en het herstel van Rwanda daarna. Citaten, beelden van overleden kinderen, en displays met eigendommen en botten van slachtoffers geven een klein beetje een beeld van hoe erg het was; maar het blijft onvoorstelbaar.

Aangrijpend was een ruimte met foto’s van kinderen, sommigen slechts peuters, met borden ernaast met informatie als “lievelingseten”, “beste vriend(in)”, en vervolgens “doodsoorzaak”, dat laatste met gruwelijkheden als “doodgeknuppeld”, “doodgehakt met een machete”. Wat voor een haat mensen ertoe kan drijven om zelfs kleine kinderen in koelen bloede te vermoorden gaat ons hoofd echt te boven.

Ondanks alle gewelddadigheden was en is er een bewustzijn bij de mensen dat wraak niet de oplossing is. En gelukkig hebben ze na de genocide ook een mooi systeem opgezet om gerechtigheid te brengen aan de slachtoffers en de daders de kans te geven vergeving te vragen en te laten helpen met de wederopbouw van het land.

Wat ons trof, was dat de genocide 100 dagen duurde, maar dat de gevolgen van de genocide nog wel 100 jaar voelbaar zullen blijven. Veel mensen hebben iemand vermoord zien worden. Vrouwen zijn verkracht. Ontelbare kinderen zijn wees geworden en groeien zonder ouders op. Iedereen moet weer leren vertrouwen: als je mensen vermoord hebt zien worden door buren en zelfs vrienden, wie kan je dan nog vertrouwen?

Ntarama Memorial

Op maandag wilden we voor twee dagen naar Huye gaan, een stad in het zuiden, met enkele bezienswaardigheden. Maar omdat er een modderstromen en rivieroverstromingen waren, was de weg ten westen van Kigali volledig afgesloten van de rest van het land. Alles lag stil: allemaal wachtende mensen bij het busstation en de supermarkten misten een groot deel van hun producten omdat dit niet aangeleverd kon worden. Dus Huye ging niet door voor ons en we besloten voor een kort tripje naar Ntarama te gaan.

Vlakbij Ntarama, 20km ten zuiden van Kigali, staat een kerkje waar op 7 april 1994 (de start van de genocide) duizenden mensen heen vluchtten om te schuilen voor de Hutu-milities. Ze zijn allemaal vermoord. Het kerkje is nu een gedenkplaats.

In het gebouwtje van de zondagsschool is nog de donkere plek te zien van het bloed waar jonge kinderen tegen de muur te pletter zijn geslagen…

De kleren en eigendommen van de slachtoffers zijn bewaard. De enorme hoeveelheid ervan geeft nog een kleine indruk van om hoeveel mensen het gaat.

Na het bezoeken van twee genocide-sites hadden we wel even genoeg gehad, hoewel er nog veel meer plekken zijn die je kunt bezoeken.

Sightseeing

Op dinsdag ging Frans te voet de stad verkennen, terwijl Anneke achterbleef in het huis om te relaxen.

Overheidsgebouwen zijn meestal vrij indrukwekkend, maar die van Kigali vielen wat tegen.

Je kan niet echt dicht bij komen vanwege de beveiliging, maar Frans las later dat er aan de zijkant van het parlementsgebouw nog gaten zijn te zien van mortieren e.d. van de genocide in 1994.

Er worden veel nieuwe gebouwen uit de grond gestampt, met soms wat opvallende architectuur…

De volgende dag gingen we samen lunchen met uitzicht en vervolgens naar het centrum van Kigali. Daar bezochten we het monument ter ere van tien VN-Belgen die aan het begin van de genocide vermoord zijn (om te zorgen dat de VN zich zou terugtrekken uit Rwanda, en met succes).

 

De laatste dag hebben we rustig aan gedaan en zijn we aan het einde van de middag naar het vliegveld gegaan, voor de laatste keer achterop een motor, om naar Johannesburg te vliegen!